Wat doet de overgang met je hersenen?

Vrouwen zijn gemiddeld 51 jaar oud als ze in de menopauze terechtkomen. Dat is het moment waarop je menstruatie 12 maanden lang gestopt is. De periode daarvoor heet de perimenopauze, ofwel overgang.  

De allergrootste en bekendste klacht van de perimenopauze: opvliegers. Het zweet loopt soms letterlijk van je lijf naar beneden, je loopt rood aan en je borst en hals voelen warm aan. Dat zijn typische lichamelijke klachten. 

Maar ook psychisch verandert er heel wat:

• Je bent prikkelbaar
• Je hebt concentratieproblemen
• Je bent vergeetachtig

Wat doen vrouwelijke hormonen met je hersenen?

De vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron beïnvloeden zowel het mannen- as het vrouwenbrein. Maar bij vrouwen wisselt de hormoonspiegel tijdens elke cyclus. En je vrouwelijke hormonen nemen sterk af eens je in de overgang zit. Dat kan niet anders dan een invloed hebben.

Oestrogeen en progesteron beïnvloeden heel wat processen in je lichaam. En dus ook in je hersenen. Vooral deze hersengebieden voelen de invloed van je vrouwelijke hormonen:

• Geheugen
• Emoties
• Hartslag
• Hongergevoel
• Lichaamstemperatuur
• Slaap-waakritme

Daardoor krijg je in de perimenopauze te maken met klachten als vergeetachtigheid, stemmingswisselingen en slechtere slaap. Want ook als je nog menstrueert, kunnen de klachten al opkomen. 

De invloed van oestrogeen

Het hormoon oestrogeen verandert de activiteit van neurotransmitters. Dat zijn stofjes die signalen tussen cellen overbrengen. Daarnaast versterkt oestrogeen de vorming van zenuwuitlopers. Dat vermindert dode cellen. Heel handig dus die vrouwelijke hormonen.

Maar als je in de overgang komt, stoppen je eierstokken met de productie van oestrogeen. Dit gaat niet van dag op dag maar in golven. De ene dag heb je nog heel wat oestrogeen, de andere te weinig.

Je hersenen moeten die golven van hormonen opvangen. Een kleine schommeling merk je niet. Maar grote schommelingen zorgen voor plotse stemmingswisselingen: je bent plots heel erg geïrriteerd omdat iemand met hun voet tikt of je begint te huilen omdat de kaas op is.

Vergeetachtig 

Voel je je vergeetachtig? Dat is volkomen normaal. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat je hersencapaciteit effectief afneemt zodra je in de overgang belandt. Vooral in de eerste periode na je laatste menstruatie, heeft je geheugen het lastig.

Vrouwen in de perimenopauze scoren lager op het onthouden van nieuwe info, het herinneren van oude info en het kortetermijngeheugen. Gelukkig verdwijnen je cognitieve problemen weer na de overgang.

Overgang of menopauze?

De twee termen worden vaak met elkaar verward. Maar de overgang, ofwel perimenopauze, is de periode voordat je in de postmenopauze zit.

De menopauze is het moment waarop je 12 maanden lang geen menstruatie meer hebt gehad. Alles na dat moment heet de postmenopauze. We leggen de verschillende fases voor je uit.

Heel belangrijk om te weten: klachten en symptomen komen al voor, of starten in de perimenopauze. Velen denken dat zolang ze nog menstrueren, er niets aan de hand is. Maar dat is dus niet zo.